Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

İki el bir baş için.
Başkalarının geçimlerine bir faydaları olmayanların durumlarını anlatır.
“Kimseye el açma hürmetin gider iki el bir başa kifayet eder.” (Mir’ati)
Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
Kimi küçük belirtiler, işaretler suç niteliğindeki olayların habercisidirler, anlamındadır.
Hayvan koklaşa koklaşa, insan söyleşe söyleşe.
Bak: “İnsan söyleşe söyleşe, hayvan koklaşa koklaşa.”
Dibi görünmeyen sudan geçme.
Bilmediğin bir işi yapma.
İnsan gönlünün artığını söyler.
Söylenmiş gelişigüzel sözlerde, yapılan şakalarda, başkalarına pek de açıklanmak istenmeyen duygu ve düşüncelerin sezildiği anlatılır.
Çocuktan al haberi.
Çocuklar daha kötü alışkanlıklar almamışlardır: yalan söylemezler genellikle. Haksızlığa dayanamazlar. Davranışları çocukçadır, ama doğrudur.
Eğri otur, doğru söyle.
“Davranışımız kötü, hiç değilse doğrusunu söyleyelim” anlamında kullanılır.
“Secdede kaamet-i balâsını seyret yarin Ey gönül ığri otur dünyada doğru söyle.” (Fevri)
Namaza meyli olmayanın kulağı ezanda olmaz.
Bir konuya ilgi duyan kimse, o konuyla ilgili en küçük bir haberi bile kaçırmaz.
Nereye gitsen okka dört yüz dirhem.
Bak: “Her yerde okka (okka her yerde) dört yüz dirhem.”
İnsanın kötüsü olmaz, meğer ki züğürt ola.
Bak: “Adamın kötüsü olmaz, meğer züğürt ola.”

Pages