Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

An ab kuzu, kınalı kuzu.
Analı çocuk bakımlı, anasızsa bakımsızdır.
Mirî malı balık kılçığıdır, yutulmaz.
Toplumun malı toplumundur, tek bir kişi yararlanamaz.
Dikensiz gül olmaz (gül dikensiz olmaz).
İyi ve güzel bir şeyin sıkıntılı yanlarının da bulunduğunu anlatır.
Herkes sakız çiğner, ama Çingene kızı tadım çıkarır.
Bir iş şöyle böyle yürür, ama en iyisini uzmanı yürütür.
Düşmez kalmaz bir Allah.
İnsanların her an kötü durumlara düşebileceği olağandır. Bu gibi durumlara düşenleri kınamamak gerekir.
Testiyi kıran da bir, getiren de (suyu getiren de).
Yapılan iyiliğin, bir işe kendini adarcasına yapılan çalışmanın karşılıksız; yapılan kötülüğün, bir iş yaparken kaytarmanın çok kez cezasız kaldığını anlatan bir sözdür.
“Bu dünya böyledir ezelden ekser Destiyi kıran da mükâfat bekler.” (Şikâri) / “Mukaddem su getirmek desti kırmak bir idi amma Aceptir mazhar-ı rüçhan olur desti kıran şimdi.” (Ziya Paşa)
Aslını saklayan (inkâr eden) haramzadedir.
Soyunu, ailesini, düşüncesini, kısacası kimliğini saklayan yada inkâr eden kimsenin aşağılık bir insan olduğunu anlatır.
Bülbülün çektiği dili belâsıdır.
Düşünmeden söylenen sözlerin insanı güç durumlara düşüreceğini anlatır.
“Sanmayınız mihneti gam bülbülle gülden geldi, / Kafese girdi belâ başına dilden geldi.” (Naima Tarihi)
Köpeğin duası kabul (makbul) olsaydı, gökten kemik yağardı.
Kötü düşünceli insanların istekleri yasalara aykırı olduğu için hiç bir zaman uygulama alanı bulamaz.
Kadının (cahili) sofusu, şeytanın maskarası.
Günlük işlerini şu yada bu nedenle ihmal eden kadın, aslında kimseye yaranamaz.

Pages