Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

El için yanma nare, yak çubuğunu keyfini ara.
Başkaları için hayatını tehlikeye atmamayı öğütleyen bir sözdür.
“Meşhur bir kelamdır sen kazan sen ye El için yok yere ateşe yanma.” (Huzuri) / “El için ağlayan gözünden olur Kızını döğmeyen dizinden olur.” (Mir ati)
Göz görür, gönül ister.
Bak: “Göz gördüğünü ister.”
Nefesin elverirse (güvenirsen) borazancı başı ol.
Yapabileceğin işe giriş, anlamında söylenir.
Kös dinleyen davula kulak vermez.
Büyük işler yapan küçüğe aldırmaz.
Cami ne kadar büyük olsa, imam gene bildiğini okur.
Kimi insanların bildiklerinden şaşmadıklarını anlatır.
Aç ölmekten tok ölmek yeğdir.
Ölmek gerekiyorsa, tokluk için çalışarak ölmek daha doğrudur.
“Dimez kimse cihan yoğ ölmek Mele aç ölmeden yeğdir tok ölmek.” (Güvâhî)
Kel ölür sırma saçlı olur, kör ölür badem gözlü olur.
Sahip olunan kimi şeylerin, ancak kaybolduktan sonra değerinin anlaşıldığını anlatır. / “Kaçan balık büyük olur” atasözüyle eşanlamlıdır.
“Kel ölür sırma saçlı olur Kör ölür badem gözlü / Meltem gibi delikanlılar, kardeşim çürüyor Ne keldirler ne de kör.” (Bedri Rahmi Eyuboğlu)
İnsan kıymetini insan bilir.
“Değerbilirlik”, insanın iyi vasıflarından biridir. Değerli bir insanın değerlerini bilip ona gerekli ilgi ve saygıyı göstermek insanca bir davranıştır.
Boşboğazı cehenneme atmışlar, “odun yaş (az)” diye bağırmış.
Nerede nasıl konuşulacağını bilmeyen insan gülünç durumlara düşer ve kendine zarar getirir.
Eşeği sahibinin dediği yere bağla da varsın kurt yesin.
Emaneti, sahibinin istediği biçimde koru, sorumluluk ona aittir.

Pages