Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Aç ayı oynamaz.
İnsan yaşamının ilk şartı, en doğal ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. En gerekli, en doğal ihtiyacı sağlanmayan bir insandan herhangi bir iş beklenmez. Ayrıca böyle bir insanın her zaman güleryüzlü, neşeli olması mümkün değildir. / “Aç at yol almaz, aç it av almaz” atasözüyle eşanlamlıdır.
Susayan kanmam sanır.
“Sanmak”, burada bir korkuyu belirtmektedir: açlık korkusu... Bu korku insanı yasa dışı davranışlara götürebilir. İnsanın kafasından “yarınım ne olacak”, “ya aç kalırsam” kaygılarını silmek gerekir.
Akçe el kiridir.
Para iyi şeyin olduğu gibi kötülüğün de kaynağıdır. Pek çok kötü şey para için yapılmaktadır.
'“Yi elde olanı yimek yeridür Karar eylemez akçe''el kiridir.” (Güvâhî)'
Maşa varken elini ateşe sokma.
Bir iş, yoluyla, usulüyle yapılmalıdır. Yoksa gereksiz yere büyük zararlara uğranabilir.
Ağaran baş ağlayan göz gizlenmez.
Kimi gerçekler vardır ki saklanamaz.
Göz gördüğünü ister.
İnsanlar gördüklerinden bir pay umar, kendilerinin de olmasını isterler.
Eşek çamura çökerse sahibinden gayretlisi olmaz.
Bir sıkıntıya düşen kimseyle en çok yakını ilgilenir.
Bakmakla usta olunsa, köpekler (kediler) kasap olurdu.
Bakarak öğrenilmez, yaparak öğrenilir.
Ala keçiyi gören içi dolu yağ sanır.
Bak: Ak koyunu gören, içi dolu yağ sanır.
Eğreti ata (emanet ata, el atma) binen tez iner.
Başkasına ait bir şeyi fazla benimsememelidir; bir gün gerçek sahibine geri verilecektir.

Pages