Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Yerin kulağı var.
Yapılan ve söylenen şeyler gizli kalmayacağı, umulmadık bir yoldan başkalarının duyabileceği anlatılır.
iki dinle bir söyle.
Gelişigüzel konuşmamanın gereğini anlatır. / “Söz gümüşse sükût altındır”, “İki kulak bir dil için” atasözleriyle eşanlamlıdır.
“Mecliste arif ol kelâmı dinle / II iki söylerse, sen birin söyle.” (Karacaoğlan)
Boş torba ile at tutulmaz.
Karşılık göstermeden bir kimseden bir şey alınamaz.
Dervişin fikri ne ise zikri de od ur.
İnsan, önem verdiği şey üzerinde düşünür ve sık sık sözünü eder.
Tatarın kılavuza ihtiyacı yoktur.
İşini bilene iş öğretilmez.
Bugünün işini yarına bırakma.
Bugünün insanının boş zamanı yoktur. Her an bir iş yapmak zorundadır. Günlük iş bitmezse ertesi günkü de eklenir ve gide gide altından kalkılmaz olur.
“İt ağzı tutulmaz her sözü duyma Bugünkü işini yarına koyma.” (Mir’ati) / “Bugünkü işini koyma yarma Yar yıkıldığı gün tozar demişler.” (Levni)
İğneyi kendine batır, çuvaldızı ele.
Hoş olmayan en küçük bir davranışın kendisine yapılmasını istemeyen birinin daha büyüğünü bir başkasına yapmaması gereğini anlatır.
Mızrak çuvala girmez (sığmaz).
Kimi gerçeklerin gizli tutulamayacağını anlatır.
Destursuz bağa gireni sopayla kovalarlar.
Hakkı olmayan bir şey sorulmadan alınmak istenirse cezasız bırakılmaz.
Sakınılan göze çap batar.
Üzerine çok düşülen, başkalarına göre daha fazla sakınılan şeylerin, aksine çok kazaya uğradığı anlatılır.

Pages