Türkçe Deyimler Sözlüğü'nde ara

Kendine yontmak
Her işte önce kendini düşünüp pay ayırmak istemek.
Pandomima kopmak
Eğlenceli kavga çıkmak.
Haşir neşir olmak
Çok yakın olmak.
Aşağı kurtarmamak
Daha aşağısını kendine uygun görmemek anlamında, Bir şey daha ucuza satıldığında zarar edeceği anlatılmak istenir.
Saçını süpürge etmek
Kadınların çok fedakârca çalıştığı anlatılmak istendiğinde söylenir. (*)
Canla başla çalıştıkları halde bir türlü yara- namayan kimi kadınlar “saçımı süpürge ettim” diye dert yanar, değerbilmezleri kötülerler. Eskiden kadınlar saçlarını kısa kesmezlerdi. En uzun saç, en güzel saç sayılırdı. Kadın, yer süpürmek için eğildiğinde arkadan örülü saçlar öne düşer ve bir süpürge gibi yerde sürünür- Pek tanınmayan kimseler için “sarı çizmeli Mehmet Ağa” deyimi kullanılır. San çizmenin moda olduğu bir devirde büyük şehirlerden birinde bir ağa varmış. Konağının üst katlanndan birinde oturur, pencereden çevreyi seyredermiş. Bir ara yoldan geçenler içinden bir tanıdığını görür gibi olur. Konuşması gerekmektedir. Hemen uşağını çağırarak uzaklaşan adamı gösterir : “Bak” der, “sarı çizmeli, uzun boylu, koş arkasından, çağırdığımı söyle!” Uşak uzaklaşırken arkasından bağırır: “İsmi Mehmet Ağadır, öyle çağır!” Uşak, merdivenleri koşarak inerse de adam çoktan kalabalığa karışmıştır. Sağa bakar, sola bakar, bir sürü san çizmeli adam vardır. Gözüne kestirdiği birine yaklaşır: “Mehmet Ağa! Seni ağa istiyor, konakta bekliyor” diyerek adamı konağa getirir. Fakat çağrılan adamın ismi tesadüfen Mehmet Ağadır ama ağanın çağırdığı değil. Ama uşağına yanlış iş yaptığı için çıkıştığında adam: “Adam” der, “burası koca bir şehir, san çizmeli de çok, Mehmet Ağa da... Uşağın, hangi bir san çizm.li Mehmet Ağayı tamsın bu kalabalıkta!..”
Balık kavağa çıkınca
Hiçbir zaman olmayacak şeyler için söylenir.
Kılı kırk yarmak
Çok titiz davranmak.
Acısı yüreğine işlemek
Bir şeyin acısını yürekten duymak.
Dize gelmek
Bir şeyi kabullenmek.
Dili düdük etmek
Bir şeyi herkese söylemek.

Pages